“тал шөнөөр ч өөрөөсөө гэгээ татуулан” гэснээс онцолсон үгийн тэг бүтээврийг олоорой.

• A.

  –ийн

• B.

  –ийг

• C.

  –ыг

• D.

  –ын

• E.

  -г

“шөнийн харанхуйг алгуураар дүүргэн сүлж айсуй” гэснээс онцолсныг соливол аль нь тохирох вэ?

• A.

  –сээр

• B.

  –вөл

• C.

  –вч

• D.

  –лгүй

• E.

  –сэн

Утгаараа тохирохыг сонгоорой. .................хүн эхийгээ ч эс хайрлана, юуг ч эс хайрлана.

• A.

  Эх орноо хайрласан 

• B.

  Эх орноо хайрламагц

• C.

  Эх орноо эс хайрласан 

• D.

  Эх орноо эс мартсан

• E.

  Эх орноо хайрлахад

“хэцүү, бэрх” гэсэн утгатай хэлцийг үг нөхөж бүтээгээрэй. Алганы хонхорхой.................. 

• A.

   зажлах

• B.

  хазах

• C.

  залгих     

• D.

  таслах

• E.

  зуух

Тохирохыг сонгож нөхөөрэй. Айхавтар .....................ах дүү нар байлаа   Адалж, хүмүүс тэднийг Харамчийнхан гэдэг байлаа

• A.

  гар зөөлөнтэй 

• B.

  гар султай

• C.

  гар сайтай    

• D.

  гар чангатай

• E.

  гарын дүйтэй

Аль хэсгийн өгүүлбэрт таслал тавих вэ?

• A.

  Би ахын өгсөн номыг авлаа шүү 

• B.

  Би номыг авлаа шүү

• C.

  Би авлаа шүү ахын өгсөн номыг            

• D.

  Ахын өгсөн номыг би авлаа шүү

• E.

  Би авлаа шүү

“оно+ш+л+гоо” гэснийг зөв залган бичсэнийг олоорой.

• A.

   оношлогоо

• B.

  оношилгоо

• C.

  оношолгоо         

• D.

  оншилгоо

• E.

  оношил

“Заахын тийн ялгалын “-г” нөхцөлийг хэлний угийн “н” гийгүүлэгчээр төгссөн үгэнд залгана” гэсэн дүрэмд тохирохыг олоорой.

• A.

  далайг туулъя

• B.

  агшинг дурсъя

• C.

  морийг уургалъя            

• D.

  самбарыг арчих

• E.

  чимээг сонсох

“бод” язгуураас бүгд үг бүтээх дагавартай хэсгийг сонгоорой.

• A.

  -л, -лого, -лт, -мж

• B.

  -л, -лого, -лт, -оод

• C.

  -л, -сон, -лт, -лого

• D.

  -л, -лого, -в, -мж

• E.

  –л, -лого, -в, -ын

“Нар шарах нь ээ” гэснээс онцолсон баймж бүтээврийн утгад тохирохыг олоорой.

• A.

  боломжийг батлах        

• B.

  онцлох утгатай

• C.

  багасган адилтгах

• D.

  ерөнхийлөн асуух

• E.

  үгүйсгэх утгатай

Ж. Саруулбуян “Бодончар богд” өгүүллэгтээ “Тэр урагт үл тооцогдон ах нартаа адлагдан хөөгдсөндөө нэг их гутарсан ч үгүй. Харин ч ухаан тэлүүлж, нэгийг бодон хоёрыг эргэцүүлэх хугацаатай боллоо гэж тайвширна” гэж өгүүлжээ. Онцолсон хэллэгт дүйх утгатай /Монголын нууц товчоо/-г сонгоорой.

• A.

  хар хур шувууг бор харцага барьж идэхийг үзэв        

• B.

  тэр урагт эс тооцогдсон

• C.

  гол дайрт, годил сүүлт орогшинхул морио унав

• D.

  үхвэл үхье, амьдарвал амьдаръя даа

• E.

  мөчир бүрээс мөч гуя өлгөв

Үг сонгож тодорхойлолтыг гүйцээгээрэй.

..................... гэдэг нь харамсах, гашуудах сэтгэлийг маш хурц илэрхийлсэн, хошин шог жүжгийн эсрэг хандлагатай байдаг.

• A.

  хошин шог жүжиг       

• B.

  инээдмийн жүжиг 

• C.

  драмын жүжиг

• D.

  телевизийн жүжиг

• E.

  эмгэнэлт жүжиг

Хичээлийн байрны цагаан ханан дээр сурагчдын дүрэм, пионерын тангаргийг алтан үсгээр хичээнгүйлэн бичээд, самбарын дээд талд Лениний зургийг хадаж, дор нь “Сур сур бас дахин сур” гэж хооронд нь таслал тавин бичжээ.

(П. Лувсанцэрэн “Усны эргүүлэг буюу Борзооны явдал” туужаас)

• A.

  социалист нийгмийн үе                    

• B.

  манжийн дарлалын үе

• C.

  эрх чөлөөний хөдөлгөөний үе          

• D.

  ардын хувьсгалын үе

• E.

  ардчилсан хувьсгалын үе

Д. Мягмарын “Үер” туужийн үйл явдалтай холбож, эшлэлд ямар утга илэрхийлснийг сонгоорой.

Орчлон ертөнц түм буман жил эргэлдсэн хуучин замаараа тэнхлэгээ тойрон эргэсээр...

• A.

  амь амьдралаа бодсоор явна                   

• B.

  хугацаа мөнхөд үргэлжилдэг

• C.

  амьдралын зам бартаатай байдаг            

• D.

  амьдралын зам дардан байдаг

• E.

  амьдрал мөнхөд тасралтгүй үргэлжилдэг

“Нарангэрэл дагины тууж”-ийн сэдэв, утга санаатай холбон хам сэдвийг олоорой.

• A.

  нийгмийн  

• B.

  соёлын

• C.

  түүхийн     

• D.

  гүн ухааны

• E.

  улс төрийн

Өгүүлбэрийг уншаад, онцолсон үгийн утгад тохирохыг сонгоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

 гэсэнд тохирохыг нөхөөрэй.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Зөв харгалзуулсныг олоорой. 

• A.

  1a, 2b, 3c  

• B.

  1c, 2a, 3b

• C.

  1a, 2c, 3b

• D.

  1b, 2a, 3c

• E.

  1c, 2b, 3a

“Үгийн үндэс нь “л” гийгүүлэгчээр төгсөж, нөхцөл нь хувилгагч үсгээр эхэлж байгаа  учир “у”-аар холбоно” гэсэн дүрмээр бичихийг сонгоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

“Модоо тарья” гэсний онцолсон үгийн тэг бүтээврийг олоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

• A.

  өвс авав    

• B.

  ивээс авах   

• C.

  өвс авна уу       

• D.

  элс авах  

• E.

  өвс авах

• A.

  оюу     

• B.

  оюун       

• C.

  охь       

• D.

  уг  

• E.

  огь

Зарим гадаад үгийн “у” үсгийг монгол бичигт “ү”-ээр бичдэг зүй тогтлоор “вирус” гэсэн үгийг зөв бичсэнийг олоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

гийгүүлэгч+эгшиг+гийгүүлэгч”- ээс бүтсэн бүтээврийг сонгоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Зөв харгалзуулсныг олоорой.

• A.

  1c, 2a, 3b

• B.

  1b, 2a, 3c

• C.

  1a, 2c, 3b 

• D.

  1b, 2c, 3a

• E.

  1c, 2b, 3a

Үгийн утгыг зөв харгалзуулсан хэсгийг олоорой.

        1. ганжир                                a. уур бухимдал

        2. туурь                                   b. шашны сүм хийдийн орой дээрх чимэг

        3. хилэн                                   c. эртний сүм хийдийн үлдэгдэл

                                                                        ЭХ ОРОН
Үр хүүхэд минь хар нялхаасаа эх орноо бие сэтгэлдээ тээж, сургууль, ээж, багш нараа, мөр
зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор
харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж
ойлгосон цагт л бидний оюун санааны амьдрал эхлэх буюу.
Эртний их сүмийн туурь, энэ сүм хийдийг яагаад нураасан, хэрвээ алтан ганжир нь үүрийн
туяа, өглөөний наранд гялалзаж, сүр жавхлант 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж,
мөргөл өргөлийн дуун эгшиглэж байсан бол...гэсэн бяцхан гуниг боргоцой жаахан үрсийн минь
цээжийг эзэмдэж, төрөлх нутгийнх нь уулсад бугын дуу цуурайтаж ахуй цаг дор бид гоо сайхныг
цээжний гүндээ мэдэрнэм.
Эх орон минь цаст Алтай, сүрлэг Хэнтий, униарт Хангай, шаргал говь, цэнхэр тал төдийгүй
Чингис, Чингүнжав, Занабазар, Равжаа, Мянгат, Мандухай, Сүхбаатар хэмээх ойлголтоос бүрднэм.
Монгол орныхоо төлөө харийн дайсантай тулалдсан Даваадорж, Тэгшээ нарын баатарлаг зориг,
алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар, Норовбанзадын дуулсан
уртын дууны уран нугалаа, өвлийн шөнөөр эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр, бударсан цасан дундуур
хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм Эх орон юм. Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт
баатруудыг санадаг юм. Тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.
Морио усалдаг булаг шанд, бутанд хярсан туулай, ялаа шумуул, цагаан дэрс, Явуухулангийн
хайр, Чойномын хилэн, Цэрэндоржийн санаашрал, ээжийн минь мөргөл залбирал ч Эх орон юм.
Эх орон минь зөвхөн газар шороо, гол мөрөн бус түүх домог, уй гашуу, ялалт, эмгэнэл билээ.
О. Дашбалбар

• A.

  1a, 2b, 3c  

• B.

  1b, 2a, 3c     

• C.

   1b, 2c, 3a        

• D.

  1c, 2a, 3b    

• E.

   1c, 2b, 3a

Цогцолборуудыг үйл үгээр зөв дараалуулсныг сонгоорой.

                                                                  ЭХ ОРОН
Үр хүүхэд минь хар нялхаасаа эх орноо бие сэтгэлдээ тээж, сургууль, ээж, багш нараа, мөр
зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор
харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж
ойлгосон цагт л бидний оюун санааны амьдрал эхлэх буюу.
Эртний их сүмийн туурь, энэ сүм хийдийг яагаад нураасан, хэрвээ алтан ганжир нь үүрийн
туяа, өглөөний наранд гялалзаж, сүр жавхлант 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж,
мөргөл өргөлийн дуун эгшиглэж байсан бол...гэсэн бяцхан гуниг боргоцой жаахан үрсийн минь
цээжийг эзэмдэж, төрөлх нутгийнх нь уулсад бугын дуу цуурайтаж ахуй цаг дор бид гоо сайхныг
цээжний гүндээ мэдэрнэм.
Эх орон минь цаст Алтай, сүрлэг Хэнтий, униарт Хангай, шаргал говь, цэнхэр тал төдийгүй
Чингис, Чингүнжав, Занабазар, Равжаа, Мянгат, Мандухай, Сүхбаатар хэмээх ойлголтоос бүрднэм.
Монгол орныхоо төлөө харийн дайсантай тулалдсан Даваадорж, Тэгшээ нарын баатарлаг зориг,
алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар, Норовбанзадын дуулсан
уртын дууны уран нугалаа, өвлийн шөнөөр эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр, бударсан цасан дундуур
хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм Эх орон юм. Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт
баатруудыг санадаг юм. Тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.
Морио усалдаг булаг шанд, бутанд хярсан туулай, ялаа шумуул, цагаан дэрс, Явуухулангийн
хайр, Чойномын хилэн, Цэрэндоржийн санаашрал, ээжийн минь мөргөл залбирал ч Эх орон юм.
Эх орон минь зөвхөн газар шороо, гол мөрөн бус түүх домог, уй гашуу, ялалт, эмгэнэл билээ.
О. Дашбалбар

• A.

   эхлэх, мэдрэх, санах, амьдрал

• B.

  эхлэх, мэдрэх, санах, мөргөх

• C.

  эхлэх, мэдрэх, мөргөх, авах

• D.

  эхлэх, санах, мэдрэх, мөргөх

• E.

  цонх, улиас, мөчир, болжмор

Чингис, Мандухай, Занабазар, Сүхбаатар зэрэг түүхт хүмүүс аль цаг үед хамаатай вэ?

                                                                    ЭХ ОРОН
Үр хүүхэд минь хар нялхаасаа эх орноо бие сэтгэлдээ тээж, сургууль, ээж, багш нараа, мөр
зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор
харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж
ойлгосон цагт л бидний оюун санааны амьдрал эхлэх буюу.
Эртний их сүмийн туурь, энэ сүм хийдийг яагаад нураасан, хэрвээ алтан ганжир нь үүрийн
туяа, өглөөний наранд гялалзаж, сүр жавхлант 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж,
мөргөл өргөлийн дуун эгшиглэж байсан бол...гэсэн бяцхан гуниг боргоцой жаахан үрсийн минь
цээжийг эзэмдэж, төрөлх нутгийнх нь уулсад бугын дуу цуурайтаж ахуй цаг дор бид гоо сайхныг
цээжний гүндээ мэдэрнэм.
Эх орон минь цаст Алтай, сүрлэг Хэнтий, униарт Хангай, шаргал говь, цэнхэр тал төдийгүй
Чингис, Чингүнжав, Занабазар, Равжаа, Мянгат, Мандухай, Сүхбаатар хэмээх ойлголтоос бүрднэм.
Монгол орныхоо төлөө харийн дайсантай тулалдсан Даваадорж, Тэгшээ нарын баатарлаг зориг,
алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар, Норовбанзадын дуулсан
уртын дууны уран нугалаа, өвлийн шөнөөр эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр, бударсан цасан дундуур
хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм Эх орон юм. Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт
баатруудыг санадаг юм. Тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.
Морио усалдаг булаг шанд, бутанд хярсан туулай, ялаа шумуул, цагаан дэрс, Явуухулангийн
хайр, Чойномын хилэн, Цэрэндоржийн санаашрал, ээжийн минь мөргөл залбирал ч Эх орон юм.
Эх орон минь зөвхөн газар шороо, гол мөрөн бус түүх домог, уй гашуу, ялалт, эмгэнэл билээ.
О. Дашбалбар

• A.

  12, 13, 14, 18-р зуун

• B.

  13, 16, 17, 18-р зуун

• C.

  12, 13, 15, 19-р зуун      

• D.

  13, 16, 17, 20-р зуун

• E.

  14, 17, 19, 20-р зуун

Эхийн сэдвийг түлхүүр үгсээр зөв тодорхойлсныг олоорой.

                                                                       ЭХ ОРОН
Үр хүүхэд минь хар нялхаасаа эх орноо бие сэтгэлдээ тээж, сургууль, ээж, багш нараа, мөр
зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор
харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж
ойлгосон цагт л бидний оюун санааны амьдрал эхлэх буюу.
Эртний их сүмийн туурь, энэ сүм хийдийг яагаад нураасан, хэрвээ алтан ганжир нь үүрийн
туяа, өглөөний наранд гялалзаж, сүр жавхлант 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж,
мөргөл өргөлийн дуун эгшиглэж байсан бол...гэсэн бяцхан гуниг боргоцой жаахан үрсийн минь
цээжийг эзэмдэж, төрөлх нутгийнх нь уулсад бугын дуу цуурайтаж ахуй цаг дор бид гоо сайхныг
цээжний гүндээ мэдэрнэм.
Эх орон минь цаст Алтай, сүрлэг Хэнтий, униарт Хангай, шаргал говь, цэнхэр тал төдийгүй
Чингис, Чингүнжав, Занабазар, Равжаа, Мянгат, Мандухай, Сүхбаатар хэмээх ойлголтоос бүрднэм.
Монгол орныхоо төлөө харийн дайсантай тулалдсан Даваадорж, Тэгшээ нарын баатарлаг зориг,
алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар, Норовбанзадын дуулсан
уртын дууны уран нугалаа, өвлийн шөнөөр эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр, бударсан цасан дундуур
хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм Эх орон юм. Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт
баатруудыг санадаг юм. Тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.
Морио усалдаг булаг шанд, бутанд хярсан туулай, ялаа шумуул, цагаан дэрс, Явуухулангийн
хайр, Чойномын хилэн, Цэрэндоржийн санаашрал, ээжийн минь мөргөл залбирал ч Эх орон юм.
Эх орон минь зөвхөн газар шороо, гол мөрөн бус түүх домог, уй гашуу, ялалт, эмгэнэл билээ.
О. Дашбалбар

• A.

  сүм хийд, мөргөл залбирал, мөргөл өргөл, алтан ганжир - шашин шүтлэгийн тухай

• B.

  Сүхбаатар, Даваадорж, Тэгшээ, Дандар баатар - эр зоригийн тухай  

• C.

  үр хүүхэд, төрөлх нутаг, Монголын гайхамшиг, цөм - эх орны тухай

• D.

  булаг шанд, цагаан дэрс, улиасны мөчир, гол мөрөн - эх байгалийн тухай

• E.

  ялаа шумуул, бяцхан болжмор, хярсан туулай, бугын дуу - ан амьтдын тухай

Эхийн сэдвээс гол санааг зөв дүгнэснийг сонгоорой.

                                                                        ЭХ ОРОН
Үр хүүхэд минь хар нялхаасаа эх орноо бие сэтгэлдээ тээж, сургууль, ээж, багш нараа, мөр
зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор
харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж
ойлгосон цагт л бидний оюун санааны амьдрал эхлэх буюу.
Эртний их сүмийн туурь, энэ сүм хийдийг яагаад нураасан, хэрвээ алтан ганжир нь үүрийн
туяа, өглөөний наранд гялалзаж, сүр жавхлант 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж,
мөргөл өргөлийн дуун эгшиглэж байсан бол...гэсэн бяцхан гуниг боргоцой жаахан үрсийн минь
цээжийг эзэмдэж, төрөлх нутгийнх нь уулсад бугын дуу цуурайтаж ахуй цаг дор бид гоо сайхныг
цээжний гүндээ мэдэрнэм.
Эх орон минь цаст Алтай, сүрлэг Хэнтий, униарт Хангай, шаргал говь, цэнхэр тал төдийгүй
Чингис, Чингүнжав, Занабазар, Равжаа, Мянгат, Мандухай, Сүхбаатар хэмээх ойлголтоос бүрднэм.
Монгол орныхоо төлөө харийн дайсантай тулалдсан Даваадорж, Тэгшээ нарын баатарлаг зориг,
алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар, Норовбанзадын дуулсан
уртын дууны уран нугалаа, өвлийн шөнөөр эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр, бударсан цасан дундуур
хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм Эх орон юм. Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт
баатруудыг санадаг юм. Тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.
Морио усалдаг булаг шанд, бутанд хярсан туулай, ялаа шумуул, цагаан дэрс, Явуухулангийн
хайр, Чойномын хилэн, Цэрэндоржийн санаашрал, ээжийн минь мөргөл залбирал ч Эх орон юм.
Эх орон минь зөвхөн газар шороо, гол мөрөн бус түүх домог, уй гашуу, ялалт, эмгэнэл билээ.
О. Дашбалбар

• A.

   Зөвхөн өвөг дээдэс эр зориг Эх орон юм.

• B.

  Бидэнтэй холбоотой бүхэн Эх орон юм.

• C.

  Бидний орчинд буй зарим зүйл эх байгаль юм.

• D.

  Эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр л Эх орон юм.

• E.

  Биднээс алсад байгаа зүйл ан амьтад юм.

“сүрлэг Хэнтий, Чингүнжав, Мянгат, улиасны мөчир, ялалт, эмгэнэл, ялаа шумуул...”зэргээр найруулсны учир юу вэ?

                                                                 ЭХ ОРОН
Үр хүүхэд минь хар нялхаасаа эх орноо бие сэтгэлдээ тээж, сургууль, ээж, багш нараа, мөр
зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор
харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж
ойлгосон цагт л бидний оюун санааны амьдрал эхлэх буюу.
Эртний их сүмийн туурь, энэ сүм хийдийг яагаад нураасан, хэрвээ алтан ганжир нь үүрийн
туяа, өглөөний наранд гялалзаж, сүр жавхлант 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж,
мөргөл өргөлийн дуун эгшиглэж байсан бол...гэсэн бяцхан гуниг боргоцой жаахан үрсийн минь
цээжийг эзэмдэж, төрөлх нутгийнх нь уулсад бугын дуу цуурайтаж ахуй цаг дор бид гоо сайхныг
цээжний гүндээ мэдэрнэм.
Эх орон минь цаст Алтай, сүрлэг Хэнтий, униарт Хангай, шаргал говь, цэнхэр тал төдийгүй
Чингис, Чингүнжав, Занабазар, Равжаа, Мянгат, Мандухай, Сүхбаатар хэмээх ойлголтоос бүрднэм.
Монгол орныхоо төлөө харийн дайсантай тулалдсан Даваадорж, Тэгшээ нарын баатарлаг зориг,
алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар, Норовбанзадын дуулсан
уртын дууны уран нугалаа, өвлийн шөнөөр эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр, бударсан цасан дундуур
хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм Эх орон юм. Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт
баатруудыг санадаг юм. Тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.
Морио усалдаг булаг шанд, бутанд хярсан туулай, ялаа шумуул, цагаан дэрс, Явуухулангийн
хайр, Чойномын хилэн, Цэрэндоржийн санаашрал, ээжийн минь мөргөл залбирал ч Эх орон юм.
Эх орон минь зөвхөн газар шороо, гол мөрөн бус түүх домог, уй гашуу, ялалт, эмгэнэл билээ.
О. Дашбалбар

• A.

  өчүүхнээс ч тансаг сайхныг тодорхойлсон

• B.

  ерийнөөс ерийн зүйлийг ч бүлэглэсэн

• C.

  томоос эс ширхэгийг ч хүртэл зүйлчилсэн

• D.

  агуугаас энгийн зүйлийг багтааж тоочсон

• E.

  баруунаас зүүн хүртэлх орон зайг харьцуулсан

:.  “ялаа шумуул......., цагаан дэрс........, ээжийн минь мөргөл залбиралч........” гэсэнд ямар үгийг хурааж найруулсныг нөхөөрэй.

• A.

   эх орон юм        

• B.

  цэнхэр тал юм        

• C.

  шаргал говь юм.     

• D.

  уртын дуу юм

• E.

  алтан ганжир юм  

Өгүүлбэрээс орон зайн уялдаа холбоог зөв тогтоосон хэсгийг сонгоорой.

   ... сургууль, ээж , багш нараа  мөр зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг

       ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир

       дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж ойлгосон

                                                                   ЭХ ОРОН
Үр хүүхэд минь хар нялхаасаа эх орноо бие сэтгэлдээ тээж, сургууль, ээж, багш нараа, мөр
зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор
харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж
ойлгосон цагт л бидний оюун санааны амьдрал эхлэх буюу.
Эртний их сүмийн туурь, энэ сүм хийдийг яагаад нураасан, хэрвээ алтан ганжир нь үүрийн
туяа, өглөөний наранд гялалзаж, сүр жавхлант 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж,
мөргөл өргөлийн дуун эгшиглэж байсан бол...гэсэн бяцхан гуниг боргоцой жаахан үрсийн минь
цээжийг эзэмдэж, төрөлх нутгийнх нь уулсад бугын дуу цуурайтаж ахуй цаг дор бид гоо сайхныг
цээжний гүндээ мэдэрнэм.
Эх орон минь цаст Алтай, сүрлэг Хэнтий, униарт Хангай, шаргал говь, цэнхэр тал төдийгүй
Чингис, Чингүнжав, Занабазар, Равжаа, Мянгат, Мандухай, Сүхбаатар хэмээх ойлголтоос бүрднэм.
Монгол орныхоо төлөө харийн дайсантай тулалдсан Даваадорж, Тэгшээ нарын баатарлаг зориг,
алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар, Норовбанзадын дуулсан
уртын дууны уран нугалаа, өвлийн шөнөөр эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр, бударсан цасан дундуур
хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм Эх орон юм. Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт
баатруудыг санадаг юм. Тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.
Морио усалдаг булаг шанд, бутанд хярсан туулай, ялаа шумуул, цагаан дэрс, Явуухулангийн
хайр, Чойномын хилэн, Цэрэндоржийн санаашрал, ээжийн минь мөргөл залбирал ч Эх орон юм.
Эх орон минь зөвхөн газар шороо, гол мөрөн бус түүх домог, уй гашуу, ялалт, эмгэнэл билээ.
О. Дашбалбар

• A.

  цаст Алтай, сүрлэг Хангай, шаргал говь, гоо сайхан

• B.

  ангийнхаа цонх, бяцхан болжмор, улиасны мөчир бүхэн

• C.

  мөр зэрэгцэн суух бяцхан андаа, ширээ сандал, ээж

• D.

  мөр зэрэгцэн суух бяцхан андаа, сурах бичиг, улиас

• E.

  цонхоор харагдах улиас, мөчир дээр нь суух болжмор

Холимог нийлмэл өгүүлбэр дэх “санаж” гэсэн үгийг цагийн утгаар дэлгэрүүлсэн гишүүн өгүүлбэрийг олоорой.

Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт баатруудыг санаж, тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.

• A.

  баатруудыг санах          

• B.

  бэрхийг давах               

• C.

  хүч тэнхээ авдаг 

• D.

  итгэл алдрах бүрдээ

• E.

  би тэднээс авдаг

Онцолсон өгүүлбэрүүд утгын ямар харьцаанд байна вэ?

 Алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар,

Норовбанзадын дуулсан уртын дууны уран нугалаа,өвлийн шөнөөр эмгэн

ээжийн ярьсан үлгэр,бударсан цасан дундуур хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм

 Эх орон юм.

• A.

  A. “Норовбанзад”, “эмгэн ээж” гэх үгс нь хүнийг нэрлэж байгаа учраас зүйлчилсэн утга

• B.

  В. “өвлийн шөнөөр”, “цасан дунд” гэх үгс нь цаг ба орны утгыг  илтгэж байгаа учраас ойролцоо утга

• C.

  С. “дуулсан дуу”, “ярьсан үлгэр” нь өгүүлэх байдлаараа ижил тул ойролцоо утга

• D.

  D. “охид”, “хөвгүүд” гэх үгс нь хүйсээр эсрэг тул эсрэг утга

• E.

    Е. “хүн ард”,  “зүрх сэтгэл” гэх үгс нь хоршин зэрэгцэж бүтсэн тул ойролцоо утгатай

“Явуухулангийн хайр, Чойномын хилэн”  онцолсон үгсээр юуг  төлөөлсөн бэ?

• A.

  найрагчдын ялалт, уй гашуу

• B.

  амьдралын нэгэн агшин

• C.

  бүтээл туурвисан цаг хугацаа        

• D.

  уран бүтээлийн онцлог

• E.

  найрагчдын орон зай

боргоцой жаахан үрсийн минь” гэсний онцолсон үгээр ямар шинжийг    адилтгасан бэ?

• A.

  “бондгор, бомбогор үр”гэсэн хэлбэр төрхийн шинж 

• B.

   самрын хонгорцог үр” гэсэн харьяаны шинжээр

• C.

  “хуш модны самрын хонгорцог үр” гэсэн бүтсэн эд                 

• D.

   “бондгор,бундгарүр” гэсэн төсөөтэй шинж

• E.

   “боргоцой жаахан” гэсэн овор хэмжээ 

“нугалаа” гэсэн үг эхэд ямар утгаар орсон бэ?

                                                               ЭХ ОРОН
Үр хүүхэд минь хар нялхаасаа эх орноо бие сэтгэлдээ тээж, сургууль, ээж, багш нараа, мөр
зэрэгцэн суух бяцхан андаа бас сурах бичиг, суудаг ширээ сандал, ангийнхаа цонх, цонхоор
харагдах улиас, улиасны мөчир бүхэн, мөчир дээр нь суух бяцхан болжморыг хүртэл Эх орон гэж
ойлгосон цагт л бидний оюун санааны амьдрал эхлэх буюу.
Эртний их сүмийн туурь, энэ сүм хийдийг яагаад нураасан, хэрвээ алтан ганжир нь үүрийн
туяа, өглөөний наранд гялалзаж, сүр жавхлант 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж,
мөргөл өргөлийн дуун эгшиглэж байсан бол...гэсэн бяцхан гуниг боргоцой жаахан үрсийн минь
цээжийг эзэмдэж, төрөлх нутгийнх нь уулсад бугын дуу цуурайтаж ахуй цаг дор бид гоо сайхныг
цээжний гүндээ мэдэрнэм.
Эх орон минь цаст Алтай, сүрлэг Хэнтий, униарт Хангай, шаргал говь, цэнхэр тал төдийгүй
Чингис, Чингүнжав, Занабазар, Равжаа, Мянгат, Мандухай, Сүхбаатар хэмээх ойлголтоос бүрднэм.
Монгол орныхоо төлөө харийн дайсантай тулалдсан Даваадорж, Тэгшээ нарын баатарлаг зориг,
алаг морьтойгоо хүн ардын зүрх сэтгэлд мөнхөрсөн Дандар баатар, Норовбанзадын дуулсан
уртын дууны уран нугалаа, өвлийн шөнөөр эмгэн ээжийн ярьсан үлгэр, бударсан цасан дундуур
хөтлөлцөн алхах охид хөвгүүд цөм Эх орон юм. Итгэл алдрах бүрдээ би Монголын гайхамшигт
баатруудыг санадаг юм. Тэднээс бэрхийг давах хүч тэнхээ авдаг.
Морио усалдаг булаг шанд, бутанд хярсан туулай, ялаа шумуул, цагаан дэрс, Явуухулангийн
хайр, Чойномын хилэн, Цэрэндоржийн санаашрал, ээжийн минь мөргөл залбирал ч Эх орон юм.
Эх орон минь зөвхөн газар шороо, гол мөрөн бус түүх домог, уй гашуу, ялалт, эмгэнэл билээ.
О. Дашбалбар

• A.

   хөгжмийн ая хэмнэлийг бууруулах

• B.

  аливаа зүйлийг эвхэн нугалахад тогтсон ором        

• C.

  усны тахиралдан мушгирсан эргүүлэг

• D.

  шүлгийн мөр дэх утгын хэмнэл

• E.

  дуу хөгжмийн айзам хөгийн чимэг        

“Сүр жавхлантай 700 гаруй сүм хийд монгол нутаг даяар сүндэрлэж”  гэсний онцолсон үгийг “босож”хэмээх үгээр соливол найруулгад ямар өөрчлөлт гарах вэ?

• A.

   доод найруулгын зэрэгтэй болно            

• B.

  хүндэтгэлийн утгатай болно

• C.

  найруулгад өөрчлөлт орохгүй                 

• D.

  найруулгад өөрчлөлт орохгүй                 

• E.

  дээд найруулгын зэрэг хэвээр байна

“шанд”  хэмээх үгийн утгыг зөв тайлбарласныг олоорой.

• A.

  хонхор газарт тогтсон цөөрөм            

• B.

  газарт тогтсон их ус    

• C.

   газраас ундран гарах ус                    

• D.

   борооны дараах урсгал ус

• E.

  устай нүх буюу худаг