Хоёр шинжээрээ гетерозигот (AaBb) генотиптэй бодгалийг ааBB генотиптэй бодгальтай эвцэлдүүлэхэд, гарсан үр төлүүдийн хэдэн хувь aаBb генотиптэй байх вэ?                   

• A.

  75%

• B.

  50%

• C.

  25%

• D.

  100%

• E.

  0%

. Генийн инженерчлэлийн аргыг анагаах ухаан төдийгүй хөдөө аж ахуйд хэрэглэдэг болсон. Генийн инженерчлэлийн аргад тохирох хариуг сонгоорой.                                             

• A.

  Пеницилл мөөгөөс нянгийн гаралтай өвчинг эмчлэх антибиотик гарган авсан.

• B.

  Стрептомицит нянгаас гербицидэд тэсвэртэй генийг ялган авч, өсгөвөрлөн, чихрийн манжингийн эсэд суулгасан.

• C.

  Махны гарц сайтай үхрийн үүлдэрийг селекцийн аргаар гарган авсан.

• D.

  Гахайн нойр булчирхайнаас инсулин ялган авсанахайн нойр булчирхайнаас инсулин ялган авсан.

• E.

  Хүдрээс металл ялгахад нянг ашигласан.

. Амьд биеийн үйл ажиллагааг ашиглан хүний ашиг сонирхолд нийцсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх технологийг биотехнологи гэнэ. Дараах бичил биеүдийг ямар бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд ашигладаг болохыг тодорхойлно уу.                                                    

• A.

  1d2c3a4b

• B.

  1b2a3c4d

• C.

  1d2c3b4a   

• D.

  1a2d3b4c

• E.

  1c2a3d4b

Агаар мандлын найрлага дахь чөлөөт азотын хий химийн нэгдэлд шилжих үйл явцыг азотын бэхжүүлэлт (фиксаци) гэнэ. Азот бэхжүүлэгч бактер хаана амьдардаг вэ?

• A.

  ургамлын навч, амьтны биед

• B.

  амьтдын сэг зэмд

• C.

  хагдарсан ургамалд

• D.

  буурцагт ургамлын үндэсний булцуунд

• E.

  мөөгийн биед

Байгаль дахь нүүрстөрөгчийн эргэлтийг бүдүүвчээр харуулав. Амьд бие махбод нүүрсхүчлийн хийг ашиглаж буйг илэрхийлсэн дугаарыг сонгоорой.

• A.

  2,4

• B.

  2,3

• C.

  3

• D.

  1

• E.

  2

Байгаль дахь усны эргэлтийг  бүдүүвчээр харуулав. А болон С үсгээр ямар үйл явцыг илэрхийлсэн байна вэ?                                                                                                       

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Популяцийн тоо толгойн хэлбэлзэл олон хүчин зүйлээс хамаардаг. Дараах өгөгдлийн аль нь популяцийн тоо толгойн өөрчлөлтөд нөлөөлдөг  вэ? 

 Түлхүүр: тийм (✓), үгүй  ⒳

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Хүний популяцийн насны бүтцийг дүрслэн харуулав. Дараах графикт тохирох хариултыг  сонгоно уу.                                                                                                                         

• A.

  Идэр насны хүмүүсийн эзлэх хувь харьцангуй бага байгааг илтгэнэ.

• B.

  Настай хүмүүсийн эзлэх хувь нь давамгай байгааг илтгэнэ.

• C.

  Хүн амын өсөлт цаашид бараг ажиглагдахгүй.

• D.

  Хүүхэд болон залуучуудын эзлэх хувь их байх нь хүн амын тоо буурах шалтгаан болно.

• E.

  Хүүхэд болон залуучуудын эзлэх хувь их байх нь хүн амын тоо цаашид өсөхийг илтгэнэ.

Зурагт үзүүлсэн идэш тэжээлийн хэлхээний туулайнд байх энергийн хэмжээ 4000 кЖ бол лууванд байх энергийн хэмжээг тооцоорой.

• A.

  4000 кЖ

• B.

  40000 кЖ

• C.

  400 кЖ

• D.

  40 кЖ

• E.

  4 кЖ

Химийн зарим бодисын бохирдол, тэдгээрийн хүнд үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг зөв харгалзуулсан хувилбарыг сонгоорой        

• A.

  1-C-I, 2-A-III, 3-B-II

• B.

  1-A-II, 2-B-I, 3-С-III

• C.

  1-В-III, 2-C-I, 3-A-II

• D.

  1-В-III, 2-A-I, 3-C-II

• E.

  1-А-III, 2-C-II, 3-В-I

Сурагчид микроскопоор  нэгэн амьд биеийг судлахад нэг эсээс тогтсон, том, жижиг бөөмтэй, сормуусын тусламжтайгаар хөдөлж байсан бол ангилал зүйн аль аймагт хамаарах вэ? 

• A.

  монера

• B.

  ургамал

• C.

  амьтан

• D.

  мөөг

• E.

  протиста

Дараах амьтдын төлөөлөгчдийг харгалзах анги  болон үндсэн шинжтэй нь зөв холбосон хариултыг сонгоно уу.                                                                                                   

• A.

  2-A-III

• B.

  2-C- III              

• C.

  3-A-II            

• D.

  3-B-I                

• E.

  1- С-I

Дараах салаалсан түлхүүр бичгийг ашиглан, мөлхөгчдийн ангийн хайрстны багийн төлөөлөгчдөд тохирох шинжийг сонгоно уу.             

• A.

  Бүлээн цустай

• B.

  Заламгайгаар амьсгалдаг

• C.

  Зүрх нь 3 тасалгаатайф

• D.

  Зүрх нь 4 тасалгаатай

• E.

  Хайрсгүй

Нэг ба хос талт үрт ургамлын ангийн ургал ба үржлийн эрхтний онцлог шинжийг зурагт үзүүлэв. Нэг талт үрт ургамлын ангийн шинжид тохирох хариуг сонгоорой.                                                                                                                                                                                                      

• A.

  3,4,5

• B.

  2,4,5

• C.

  1,3,5

• D.

  1,2,5

• E.

  1,2,3

Ургамлын аймгийн салаалсан түлхүүр бичгийн 5 болон 6 дугаарт тохирох хүрээг зөв тодорхойлно уу.                                                                                                               

• A.

  нүцгэн үртэн, 6-далд үртэн

• B.

  5-хөвд, 6-далд үртэн

• C.

  5-ойм, 6-нүцгэн үртэн

• D.

  5-хөвд, 6-нүцгэн үртэн                    

• E.

  5-ойм, 6-далд үртэн

Эукариот эс, түүний эрхтэнцрүүдийн бүтцийг гэрлийн болон электрон микроскопоор  судалдаг. Зарим эс энгийн нүдээр ч харагдах боломжтой. Хүснэгтэд өгөгдсөн мэдээллийг уншиж, зөв тодорхойлсон мөрийг сонгоорой.

Түлхүүр: тийм (✓), үгүй (х)

• A.

  Мэлхийний түрс-тийм, тийм, үгүй

• B.

  Вирус-үгүй, тийм, тийм

• C.

  Эр бэлгийн эс-үгүй, тийм, тийм

• D.

  Цусны эс-тийм, тийм, үгүй

• E.

  Митохондри-тийм, үгүй, тийм

Төмсний хэрчмийг эсийн шүүснээс нь бага концентрацтай уусмалд хийхэд эсийн бүтцэд гарч буй өөрчлөлтийг зурагт үзүүлэв. Төмсний эсэд ямар үйл явц явагдсан бэ?

• A.

  Мембранаар бодис шилжин орох үед ГФА-аас ялгарах энергийг ашигласан.

• B.

  Мембраны интеграл уургийн сүвээр бодис идэвхгүй зөөвөрлөлтөөр шилжсэн.

• C.

  Вакуоль дахь бодисын хэмжээ нэмэгдэж, эзлэхүүн тэлэхэд цитоплазмд тургорын даралт үүссэн.

• D.

  Эсийн протоплазмд ус эргэн орж хэвийн

  байдалд шилжин деплазмолиз болсон.

• E.

  Эсийн протоплазм хананаасаа хөндийрч

  плазмолиз болсон.

Хүнсний бүтээгдэхүүн дэх уургийг илрүүлэх Биуретийн туршилтын үр дүнг зөв тодорхойлсон хариултыг сонгоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Субстратын концентраци ба Vmax хоёрын хоорондох хэмжээс нь Михаэлис-Ментоны тогтмол (Км) байдаг. Дараах графикаас Км утгыг олоорой.

• A.

  50

• B.

  2.50

• C.

  1.25

• D.

  80

• E.

  100

Амьд бие махбодод агуулагдах дараах уургуудыг үүрэгтэй зөв харгалзуулсан хариуг сонгоорой.                                                                                                             

• A.

  1c2d3b4a

• B.

  1b2d3a4c

• C.

  1a2c3b4d

• D.

  1b2a3d4c

• E.

  1d2b3c4a

Моносахарууд гликозидын холбоогоор холбогдож дисахарид үүсгэнэ. Дараах молекулын томьёог ажиглан зөв хариуг сонгоорой.

• A.

  глюкоз + галактоз  = лактоз

• B.

  глюкоз + фруктоз  = сахароз     

• C.

  глюкоз + глюкоз  = мальтоз 

• D.

  мальтоз = глюкоз+ глюкоз 

• E.

  сахароз = глюкоз + фруктоз

Ургамлын навч транспирац явуулдаг. Навчны ямар эс транспирацид чухал үүрэгтэй вэ?

• A.

  мезофилл эс    

• B.

  эпидермис

• C.

  дамжуулах багц     

• D.

  амсрын эс   

• E.

  кутикул

Хоол боловсруулах тогтолцооны зарим эрхтнийг зурагт харуулав. “1” дугаараар тэмдэглэсэн эрхтний үүргийг зөв илэрхийлсэн хариуг сонгоорой.

• A.

  Уургийг пепсин энзимийн тусламжтайгаар задалж, аминхүчлүүд үүсгэнэ.

• B.

  Цардуулыг амилаза энзимийн тусламжтайгаар задалж, мальтоз үүсгэнэ.

• C.

  Өөх тосыг липаза энзимийн оролцоотойгоор

  задалж, глицерин болон тосны хүчил

  үүсгэнэ.

• D.

  Сүүний уургийг реннин энзимийн оролцоотой казейн болгон задлана.

• E.

  Бодисын солилцооны явцад үүссэн хортой нэгдлийг задлана. 

Ус ба түүнд ууссан эрдэс бодис үндэсний үсэнцэрээр  шингээгдэн, эсийн хана болон эс хоорондын зайгаар  шилжин зөөвөрлөгдөхийг “А” сумаар үзүүлэв. Ус, эрдэс бодис эсэд ямар замаар орж байгааг илэрхийлсэн бэ?

• A.

  симпласт

• B.

  аполаст

• C.

  транспирац

• D.

  адгезив

• E.

  когезив

Цусны найрлагын 45-50%-ийг цусны эсүүд эзэлдэг. Венийн диаграммыг ашиглан цусны эсүүдийн ижил шинж чанарыг тодорхойлсон мөрийг сонгоно уу.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Сээр нуруутны хүрээний нэгэн ангийн цусны эргэлтийн тогтолцоог бүдүүвчээр харуулав. Цусны эргэлтийн тогтолцоог зөв тодорхойлсон хариуг сонгоорой.                                

 1. зүрх 2 тасалгаатай

 2. зүрх 3 тасалгаатай       

 3. цусны дан эргэлттэй               

 4. цусны давхар эргэлттэй   

 5. зүрх нь холимог цустай 

 6. зүрх нь зөвхөн венийн цустай   

• A.

  1,4,5

• B.

  2,4,5

• C.

  2,3,5

• D.

  1,3,5

• E.

  2,4,6

Судсаар цус урсах хурд харилцан адилгүй байдаг. “С” судсыг зөв тодорхойлсон хариуг сонгоорой.

• A.

  Артерийн судас хялгасан судсанд шилжих үед цусны урсгалын хурд өсдөг.

• B.

  Хялгасан судасны цусны урсгалыг гол судасныхтай харьцуулахад хурдан байдаг.

• C.

  Венийн судасны цусны урсгал хүрээлэн орших булчингийн

  агшилтаар эрчимжинэ.

• D.

  Артери, венийн судас хялгасан судсанд шилжих үед

  цусны урсах хурд буурна.

• E.

  Ховдол агших үед гол судсаар цус өндөр даралтын нөлөөгөөр

  хурдтай урсдаг.

Амьсгалын тогтолцооны ямар эрхтэн хагас цагираган мөгөөрсөөс тогтдог  вэ?

• A.

  төвөнх

• B.

  хамрын хөндий

• C.

  уушги

• D.

  гуурсанцар    

• E.

  мөгөөрсөн хоолой      

Амьсгалын эрхтэн тогтолцооны зарим эд, эрхтнүүдэд харгалзах онцлогийг зөв тодорхойлсон хариуг сонгоорой.                                                                               

Түлхүүр: байдаг (✓), байдаггүй (x)

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Хүн идэвхтэй дасгал хөдөлгөөн хийх үед булчингийн эсэд очих О₂  хангалтгүй тохиолдолд  анаэроб амьсгалаар ямар бодис  үүсэх вэ?

• A.

  С₂Н₅ОН + CO₂

• B.

  С₂Н₅ОН

• C.

  С₆Н₁₂О₆ болон СО₂

• D.

  СО₂ болон Н₂О

• E.

  С₃Н₆О₃

Хүний нэг өдөрт авсан болон алдсан усны хэмжээ тэнцвэртэй байх ёстой. Эрүүл хүн хэвийн нөхцөлд дараах хэмжээний шингэнийг авч, ялгаруулсан гэж үзвэл хөлсөөр ялгарах усны хэмжээг “Y” утга дээр  тооцно уу.                                                                       

• A.

  1500

• B.

  1000

• C.

  900

• D.

  950

• E.

  500

Бөөрний нефроны бүтцийг бүдүүвч зургаар харуулав. 2, 4, 6 дугаартай бүтцийн хэсгийг зөв тодорхойлсон мөрийг олоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Мэдрэлийн эс (нейрон) нь гүйцэтгэх үүргээсээ хамааран бүтцийн хувьд ялгаатай байдаг. Зурагт өгөгдсөн нейроны үүргийг зөв илэрхийлсэн хариуг сонгоорой.

• A.

  Хөдөлгөөний нейрон нь тархинд байрлан

  мэдээлэл боловсруулна.

• B.

  Хөдөлгөөний нейрон нь булчингийн эсэд дохио дамжуулж, агшихад хүргэнэ.

• C.

  Завсрын нейрон нь гадаад орчны цочролыг төвд

   дамжуулна.

• D.

  Мэдрэхүйн нейрон нь булчингийн эсэд дохио

  дамжуулна.

• E.

  Завсрын нейроны дийлэнх нь мэдээллийг задлан шинжилж, хэлхээ үүсгэнэ.

Хүн харанхуй орчноос тод гэрэлтэй орчинд орох үед нүдний хүүхэн хараа рефлексийн замаар өөрчлөлтөд орохыг “В” зурагт харуулав. Хүснэгтээс зөв хариуг сонгоорой.    

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Амьд биеийн үйл ажиллагааг хянан зохицуулах үйл явц нь дааврын /гормон/ оролцоотой явагддаг. Хүснэгтэн мэдээллийг ашиглан ямар дааврын ялгаралт явагдаж буйг тодорхойлно уу.                                                                                                                                                                                               

• A.

  эфинефрин

• B.

  прогестерон 

• C.

  тимозин

• D.

  тироксин

• E.

  соматотропин

Дархлааг идэвхтэй ба идэвхгүй гэж ангилдаг.  Бүдүүвчийн  “Х”  үсгээр тэмдэглэсэн хэсэгт тохирох хариуг сонгоорой.

• A.

  Вакцин хийлгэсний дараа үүсдэг олдмол идэвхтэй дархлаа.

• B.

  Эсрэгтөрөгчийн эсрэг өвөрмөц эсрэг бие үүсдэг идэвхтэй

  дархлаа.

• C.

  Халдварт өвчнөөр өвчилсний дараа үүсдэг байгалийн идэвхтэй дархлаа.

• D.

  Өөр бие махбодоос бэлэн эсрэг бие авах үед үүсдэг

  идэвхгүй дархлаа.

• E.

  Вакцин

  хийлгэсний

  дараа

  үүсдэг

  байгалийн  

   идэвхгүй

  дархлаа.

Манай улсад сүрьеэ өвчний тархалт буурч байгаа хэдий ч, бүрэн эдгэрэлт хангалтгүй байна. Энэ өвчний талаарх ойлголтыг зөв тодорхойлсон мөрийг сонгоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Салхинцэцэг өвчин үүсгэгчээр халдварласны дараа халуурах, биеэр тууралт үүсэх зэрэг шинж тэмдэг илэрдэг. Тухайн хүн энэ өвчин үүсгэгчээр дахин халдварласан ч, өвчлөхгүй байх нь дархлааны ямар эстэй холбоотой вэ?

• A.

  санамжийн эс

• B.

  залгиур эс

• C.

  В-лимфоцит

• D.

  Т-лимфоцит

• E.

  моноцит эс

Митоз хуваагдлаар хуваагдаж буй эсийн зургийг ажиглан, ямар үе шат явагдаж байгааг  зөв илэрхийлсэн мөрийг сонгоорой.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.

  

Митоз хуваагдлын үе шатын онцлогийг тодорхойлсон дараах өгүүлбэрийн цэгийн оронд тохирох үгсийг илэрхийлсэн хариултыг сонгоорой.                                                       

Митоз хуваагдлаар (1).........  хуваагдах бөгөөд хуваагдлын төгсгөлд (2).......... бүрдэлтэй (3)........... төл эс үүснэ.  Интерфаз үе шатны (4)…………………. –д ДНХ нийлэгжинэ.

• A.

  

• B.

  

• C.

  

• D.

  

• E.