“Нийгмийн өөрчлөлтийг нэг л хүчин зүйлээр тайлбарлах нь учир дутагдалтай, учир нь нийгэм өөрчлөгдөхөд эдийн засгийн адил төр, арми, шашин чухал үүрэг гүйцэтгэдэг” гэдэг нь хэний үзэл баримтлал вэ?
A.
Г. Ленский, Ж. Ленский
B.
К. Маркс
C.
Т. Парсонс
D.
М. Вебер
E.
Тённис
“Зөгий, шоргоолжны эд эсэнд нь шингэсэн үйлдэл хийх чадвар байдаг шиг хүнд төрөлхөөс заяадаггүй, ахмад үеэсээ залуу үе нь зориуд сурч мэдэж өвлөх ёстой үйлдэл хийх чадвар байдгийг соёл гэж тэмдэглэдэг”. Энэ хэний үзэл баримтлал вэ?
A.
Э.Кассирер
B.
А.Гидденс
C.
Р.Бенедикт
D.
Э.Тайлор
E.
Ж.Локк
Хуулийн ойлголтыг тохирох хуультай нь харгалзуулна уу.
|
а |
Монгол хэлний тухай хууль |
1 |
Соёлын үнэт зүйл гэдэгт эх хэл, уламжлалт технологи гэх мэт хамаарна. |
|
b |
Монгол улсын Үндэсний аюулгүй байдлын тухай хууль |
2 |
4 жил тутамд Ерөнхийлөгчийн нэрэмжит шагнал олгоно гэж заажээ. |
|
c |
Монгол улсын Соёлын тухай хууль |
3 |
Монголын түүх, соёл бол үндэсний аюулгүй байдлын дархлаа мөн |
A.
a2, b1, c3
B.
a2, b3, c1
C.
a1, b2, c3
D.
a3, b2, c1
E.
а1, b3, c2
“Монгол соёлыг нэгтгэгч язгуур үнэлэмжид монгол аж төрөх ёс, ардын урлаг, ёс заншил, бусад үндэстнээс ялгарсан өвөрмөц төрхтэй” гэсэн нь соёлын аль ойлголтыг илэрхийлж байна вэ?
A.
Түгээмэл шинж
B.
Соёлын статик
C.
Нэгдмэл шинж
D.
Соёлын даяаршил
E.
Соёлын хэлбэр
Хүснэгт дэх мэдээллийг уншаад соёлын өвийн ангиллыг илэрхийлж байгаа хэсгийг сонгоорой.
A.
Хүмүүсийн амьдралын хэв маягт онцгой ялгаа илэрдэггүй нь нэг хэв загварын соёлд хамаарна.
B.
Морин хуур, балет, нийтийн дуу нь тус бүр соёлын ардын, нийтийн, сонгодог гэсэн ангилалд хамаарна.
C.
Үндэсний соёлыг ангилах гол шалгуур нь зонхилогч ба дэд соёл болно.
D.
Хадны зураг, археологийн дурсгал, морин хуур, уртын дуу, бие биелгээ нь биет ба биет бус соёлд хамаарна.
E.
Соёл нь хүй нэгдлийн, эртний, шинэ үеийн гэх мэт түүхэн цаг хугацааны хувьд ялгаатай оршдог.
Соёлын үйлдвэрлэл үндэсний хөтөлбөрийг соёлын үйлдвэрлэл үйлчилгээ явуулах боломж, нийгэм, эдийн засгийн үр ашгийг харгалзан үзэж тодорхой хүрээнд хэрэгжүүлэхээр заасан байдаг. Үүнд хамаарах хүрээг ялгана уу.
1. Дизайн, дүрслэх урлаг 2. Дэвшилтэд технологи 3. Шинжлэх ухаан
4. Соёлын аялал жуулчлал 5. Соёлын шок
A.
4, 5
B.
3, 4
C.
2, 3
D.
2, 4
E.
1, 4
Дараах бүдүүвчийг ажиглаад соёлын аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхэд баримтлах зарчмуудыг гүйцээгээрэй.
.png)
A.
Орон нутгийн хүн амын амьжиргаа, нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд үр ашгаа өгөх
B.
Иргэдийн авьяасыг нээн, хөгжүүлэх, таниулах боломжийг бий болгоно
C.
Улс орнуудыг соёл, ёс заншлаар нь ялган таниулах гол арга зам болгох
D.
Тухай соёлын бусдаас ялгарах, дахин давтагдашгүй шинжийг нээх
E.
Иргэдийн оролцоо нь нийгмийг нягтруулж, бүлгийг хүчирхэг болгох
“Хүнийг өдөр бүр телевизийн дэлгэц болон дэлхийн цахим сүлжээний шүүлтүүр муутай мэдээллээр угжаад байвал хүний, түүний эргэн тойрныхны мэдлэг туршлага, үнэт зүйл алдагдах нь илэрхий” гэсэн мэдээлэл нь дараах ойлголтоос алийг түлхүү илэрхийлж байна вэ?
A.
Соёлын зөрчих хандлагын шалтгаан
B.
Соёлоо хадгалж үлдэх шалтгаан
C.
Соёлоо эрхэмлэхийн шалтгаан
D.
Соёлын суурь зарчмын шалтгаан
E.
Соёлын дархлаа сулрах шалтгаан
Дараах бүдүүвчийг ажиглаад соёлын харилцан үйлчлэлийн хэлбэрүүдийг гүйцээгээрэй.
.png)
A.
Соёлын солилцоо
B.
Соёлын тулгалт
C.
Соёлын адилсал
D.
Соёлыг хуулбарлан дуурайх
E.
Соёлын орон зай
Дараах эрдэмтдийг тохирох үзэл баримтлалтай нь харгалзуулна уу.
|
а |
Ж. Локк |
1 |
Кибернетикийн хувьсгал, цөмийн зэвсэглэл нь нийгмийн зан чанарыг хүнлэг бус болгож байна. |
|
b |
Дж.Кэмпбелл |
2 |
Хүнд амьдрах эрх, эрх чөлөөтэй байх, өмчлөх эрх гэсэн 3 эрх төрөлхөөс заяадаг. |
|
c |
Э. Фромм |
3 |
Эрх чөлөөтэй байх эсэх нь хувь хүнээс өөрөөс нь шалтгаална. |
A.
a3, b2, c1
B.
a1, b2, c3
C.
a2, b3, c1
D.
a2, b1, c3
E.
а1, b3, c2
Хэрэглэгчдийн эцсийн хэрэглээндээ зориулан худалдан авахад зарцуулсан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний зардлын нийлбэр дүнгээр ДНБ-ийг тодорхойлох аргыг юу гэж нэрлэдэг вэ?
A.
ДНБ-ийг орлогоор тооцох
B.
ДНБ-ийг зардлаар тооцох
C.
ДНБ-ийг тогтмол үнээр тооцох
D.
ДНБ-ийг өнөөгийн үнээр тооцох
E.
Нэг хүнд ногдох ДНБ-ийг тооцох
Нийгэм, эдийн засгийн үзэгдэлд өсөлтийн хурдыг хувиар тооцоолоход үзүүлэлт нь 100-аас бага утгатай бол ямар утгыг харуулах вэ?
A.
Өсөлт, бууралт байхгүй
B.
2 дахин хурдтай өссөн
C.
Буурсан утгыг илэрхийлнэ
D.
2 дахин хурдтай буурсан
E.
Өссөн утгыг илэрхийлнэ
Дараах өгөгдлүүдийн аль нь мөнгө зээлийн бодлогын нийт эрэлтийг нэмэгдүүлэх зорилгод хамаарах вэ?
A.
Хувь хүн болон ААН-ээс авах татварын хэмжээг бууруулах
B.
Төрийн өөрийн хөрөнгөөр нийтийн шинжтэй ажил зохиох
C.
Засгийн газрын хөтөлбөр, төсөл боловсруулж зардлаа ихэсгэх
D.
Зээлийн хүүг бууруулж, гүйлгээнд байгаа мөнгийг өсгөх
E.
Эдийн засгийн уналтыг сааруулах, инфляцад нөлөөлдөггүй
2023 онд Монгол улсын экспорт нь 490 тэрбум төгрөг, импорт нь 330 тэрбум төгрөг байсан бол тус оны МУ-ын гадаад худалдааны нийт эргэлтийг тооцоолно уу.
A.
410
B.
-160
C.
160
D.
- 820
E.
820
Дараах эдийн засгийн ойлголтоос аль нь Ф. Хайекийн үзэл баримтлал вэ?
A.
Эдийн засаг дахь төрийн идэвхтэй оролцоо нь түүнд зөвхөн хор учруулна.
B.
Эдийн засаг дахь зах зээлийн тогтолцоо нь уналтаас өөрийгөө аврахгүй.
C.
Эдийн засагт төрийн оролцоо нь нийт эрэлтийг нэмэгдүүлэх гол арга зам гэж үзсэн.
D.
Эдийн засаг дахь уналт нь түүний онолыг баталж, хямралаас гаргасан.
E.
Эдийн засаг дахь мөнгө, банкны онол нь банкны шинэчлэлд гол үүрэг гүйцэтгэсэн.
Инфляцын нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөлөлд үл хамаарахыг олно уу.
A.
Бараа, бүтээгдэхүүний үнэ буурна
B.
Бараа, үйлчилгээний нийт эрэлт буурна
C.
Хүн амын орлого буурна
D.
Үнэт цаас, хадгаламж, зээл үнэгүйднэ
E.
Эдийн засгийн дотоод тэнцвэрийг алдагдуулна
Хөдөлмөрийн зах зээл дээр цалингийн түвшин 600 мянган төгрөг болж өсөхөд хөдөлмөрийн нийлүүлэлт 500 нэгж байсан. Тэгвэл хөдөлмөрийн эрэлт 100 нэгж байхад ямар үзэгдэл бий болох вэ?
A.
Ажиллах хүчний хомсдол бий болно (400 нэгжээр буурсан)
B.
Ажиллах хүчний илүүдэл бий болно (200 нэгжээр өссөн)
C.
Ажиллах хүчний хомсдол бий болно (200 нэгжээр буурсан)
D.
Ажиллах хүчний илүүдэл бий болно (400 нэгжээр өссөн)
E.
Ажиллах хүч илүүдэл бий болно (600 нэгжээр өссөн)
Дараах мэдээллийг уншаад, өгөгдсөн томьёоны дагуу тооцоолоорой
Монгол улсын эдийн засаг 2021 онд 25 тэрбум байсан бол, 2022 онд 25.5 тэрбум болсон гэж үзвэл 2022 онд МУ-ын эдийн засаг хэдэн хувиар өссөн бэ?
A.
0.5%
B.
-2%
C.
2%
D.
-0.5%
E.
25.3%
Цэгийн оронд тохирох хариултыг сонгоорой.
......................... нь ардчилсан нийгэм бүх иргэдэд адил тэнцүү боломж олгодог. Энэ нь хэн нэгнийг илүү харж, эрх дарх олгохгүй гэсэн үг юм.
A.
Хууль дээдлэх зарчим
B.
Шударга байх зарчим
C.
Нээлттэй зарчим
D.
Зөвшилцлийн зарчим
E.
Цөөнхийг хүндэтгэх зарчим
Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагыг харуулсан бүдүүвчийг ажиглаад алдаатай хэсгийн дугаарыг сонгоно уу.
.png)
A.
1, 2
B.
3
C.
1
D.
2, 3
E.
2
Дараах өгөгдлөөс иргэний улс төр дэх хууль ёсны оролцоог ялгана уу.
3. Эсэргүүцлийн жагсаалд оролцох 4. Нийгэм, улс төрийн амьдралд оролцох
A.
1, 3
B.
1, 2
C.
2, 4
D.
1, 4
E.
2, 3
Сонгуулийн тогтолцоог тохирох өгөгдөлтэй нь харгалзуулна уу.
|
a |
Мажоритар тогтолцоо |
1 |
Мажоритар болон пропорциональ тогтолцооны аль алиных нь онцлог шинжийг хадгалсан тогтолцоо |
|
b |
Пропорциональ тогтолцоо |
2 |
Өрсөлдөгчөөсөө илүү санал авсан нь ялдаг тогтолцоо |
|
c |
Холимог тогтолцоо |
3 |
Намын нэрээр санал хурааж авсан саналд нь хувь тэнцүүлж суудал хуваарилдаг тогтолцоо |
A.
a1,b2,c3
B.
a2,b1,c3
C.
а1,b3,c2
D.
a3,b1,c2
E.
а2,b3,c1
Улс төр судлаач Г.Алмондын тодорхойлсон улс төрийн системийн гаралтын чиг үүрэгт хамаарах өгөгдлийг олно уу.
A.
Хууль зүйн хэм хэмжээ, шийдвэр боловсруулах
B.
Улс төрийн нийгэмшилтийг хангах
C.
Нийгэм дэх бүлгийн сонирхлыг илрүүлэн гаргах
D.
Явцуу олон шаардлагыг нэгтгэн боловсруулах
E.
Нам нь сонгуулиар дамжин төрийн эрх барих
Дараах өгөгдлөөс намын нийгэмд гүйцэтгэх үүргийг ялгаарай.
- Улс орны хөгжлийн бодлогыг тодорхойлох, хэрэгжүүлэх
- Засгийн эрхийг авахын төлөө өрсөлдөх
- Төрийн санхүүжилтийг багасгах, хасах
- Бодлогын хэрэгжилтийг тайлагнах, хариуцлага хүлээх
A.
1,3
B.
1, 2
C.
2,4
D.
1, 4
E.
2, 3
Чиний бодлоор дараах ойлголт нь ардчиллын ямар үнэт зүйлийг зөрчсөн байна вэ?
Ардчилсан нийгэмд хаан, ерөнхийлөгч, сайд нар л хуулиас дээгүүр эрх мэдэлтэй, харин ард иргэд нь хуулийг сахиж, түүнийг зөрчвөл хариуцлага хүлээнэ.
A.
Нийтэд тайлагнах, ил тод байх ёс
B.
Иргэдийн улс төрийн оролцоо
C.
Хуулийн засаглал
D.
Олон намын тогтолцоо
E.
Тогтмол чөлөөт, шударга сонгууль
Цэгийн оронд тохирох хариултыг сонгоорой.
................... гэдэг нь улс орны хөгжлийн бодлого хамтын зарчмаар тодорхойлж, хэрэгжүүлж, улс төрийн хамтын хариуцлага хүлээлгэх чадвартай иргэдийн эвлэлдэн нэгдсэн байгууллага юм.
A.
Улс төрийн амьдралын хүрээ
B.
Улс төрийн нам
C.
Төр
D.
Сонирхлын бүлэг
E.
Иргэний нийгэм
Сонирхлын бүлгийн үйл ажиллагаа нь түүний чиг үүргээр илэрдэг. Нийгэм дэх олон бүлгийн сонирхлыг илрүүлэн гаргах нь аль чиг үүрэгт хамаарах вэ?
A.
Агрегаци
B.
Интеграци
C.
Артикуляци
D.
Интервенц
E.
Девальваци
Дараах ойлголтуудын аль нь Монгол улсын гадаад бодлогын үндэсний эрх ашигт нийцсэн байх зарчмыг илэрхийлж байна вэ?
A.
Стратегийн зорилт, ач холбогдолтой улсуудын сонирхлыг тэнцвэржүүлэх
B.
Гадаад харилцаандаа нөөц бололцоог бүрэн дайчлах, зохион байгуулах
C.
Олон улс гүрэнтэй хамтран ажиллах, харилцааг олон хэлбэрээр явуулах
D.
Үндэсний язгуур ашиг сонирхлыг сахин хамгаалсан, хөгжлийг хэрэгжүүлэх
E.
Хөгжиж байгаа орнуудтай нийтлэг зорилгын үүднээс хамтран ажиллах
“Хүмүүс байгалиас заяасан эрх чөлөөтэй. Гэтэл яагаад төр засагт захируулж, эрх чөлөөгөө хязгаарлуулдаг юм вэ?” гэсэн асуултыг тавьж түүнд тодорхой хариултыг гаргаж үзэл бодлоо илэрхийлсэн сэтгэгч хэн бэ?
A.
Ж. Руссо
B.
Т.Гоббс
C.
Л.Актон
D.
Р.Нозик
E.
Ж. Локк
Шударга, энэрэнгүй, хүнлэг, тэгш, бусдын эрх ашгийг зөрчихгүй байх нь аль ёсны үзэл баримтлалд хамаарах вэ?
A.
Эрх зүйд захирагдах ёс
B.
Иргэний эрх зүйд захирагдах ёс
C.
Үндсэн хуульт ёс
D.
Захиргааны эрх зүйд захирагдах ёс
E.
Төрийн албаны эрх зүйд захирагдах ёс
Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлд ажил олгогчийн санаачилгаар хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах үндэслэлд үл хамаарах жишээг олоорой.
A.
Иргэн Т-ийн ажилладаг аж ахуйн нэгж татан буугдсан
B.
Иргэн М нь албан тушаалдаа тэнцэхгүй болсон нь тогтоогдсон
C.
Иргэн Л нь өндөр настны тэтгэвэр авах эрх үүссэн
D.
Иргэн А нь сахилгын зөрчил гаргаж сануулах шийтгэл авсан
E.
Иргэн Б нь томилолтоор өөр орон тооны ажилд ажиллах болсон
Сахилгын зөрчлийн үндсэн цалинг 3 сар хүртэл хугацаагаар 20 хүртэл хувиар бууруулах шийтгэлийг хэдэн сарын дотор ноогдуулах ёстой вэ?
A.
Зөрчил гаргаснаас хойш 5 сарын дотор, зөрчлийг илрүүлснээс 2 сарын дотор
B.
Зөрчил гаргаснаас хойш 4 сарын дотор, зөрчлийг илрүүлснээс 2 сарын дотор
C.
Зөрчил гаргаснаас хойш 6 сарын дотор, зөрчлийг илрүүлснээс 1 сарын дотор
D.
Зөрчил гаргаснаас хойш 2 сарын дотор, зөрчлийг илрүүлснээс 3 сарын дотор
E.
Зөрчил гаргаснаас хойш 7 сарын дотор, зөрчлийг илрүүлснээс 1 сарын дотор
Хүснэгт дэх өмчлөх эрхтэй холбоотой ойлголтуудыг ажиглаад 1, 2 хэсгийг харьцуулаад, аль хэсгийн, ямар дараалалд алдаа байгааг тодорхойлоорой.
|
Хэсэг |
А. Өмчлөх эрх үүсэх үндэслэл |
Б. Өмчлөх эрхээ хэрхэн хамгаалах вэ? |
В. Өмчлөх эрхийн эсрэг чиглэсэн үйлдэл |
|
1-р хэсэг |
Эзэнгүй эд юмс олж авах нь хуульд заасан үндэслэл болно. |
Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд нэхэмжлэл гаргана. |
Эд хөрөнгө устгах гэмтээх |
|
2-р хэсэг |
Зээлийн гэрээгээр өмчтэй болох нь гэрээнд заасан үндэслэл болно. |
Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд хүсэлт гаргана. |
Залилах, хулгайлах |
A.
1-р хэсгийн А
B.
1-р хэсгийн В
C.
2-р хэсгийн А
D.
2-р хэсгийн В
E.
2-р хэсгийн Б
Дорж 15 настай бөгөөд хөдөлмөрийн гэрээний нэг талаар оролцож болох уу?
A.
Дорж өөрийн хүсэлтээр ажил эрхлэх сонирхолтой бол хөдөлмөрийн гэрээ байгуулж болно.
B.
Дорж нь 15 настай тул иргэний эрх зүйн бүрэн бус чадамжтай гэсэн үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээний нэг талаар оролцох боломжгүй.
C.
Дорж нь 15 настай тул иргэний эрх зүйн заримдаг чадамжтай гэсэн үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээний нэг талаар оролцох боломжгүй.
D.
Дорж нь эцэг эх, харгалзан дэмжигчийн зөвшөөрөлтэйгөөр хөдөлмөрийн гэрээ байгуулж болно.
E.
Монгол улсын иргэн бүр өөрийн хүсэлтээр насны хязгаарлалтгүй ажил эрхлэх боломжтой.
Бүрэн тэтгэврийн хэмжээг хэрхэн тооцдог вэ?
A.
Хөдөлмөрийн гэрээгээр ажиллагч буюу төрийн албан хаагчид сүүлийн 12 сарын цалингийн дунджийн 100 хувиар тооцно.
B.
Тухайн даатгуулагчид тогтоогдвол зохих сарын тэтгэврийг шимтгэл төлбөл зохих нийт сарын тоонд хувааж шимтгэл төлсөн нийт сарын тоогоор үржүүлж тооцно.
C.
Даатгуулагчийн нийгмийн даатгалын шимтгэл төлсөн сарын дундаж хөдөлмөрийн хөлсний 45 хувиар тооцно.
D.
Тухайн даатгуулагчид тогтоогдвол зохих сарын тэтгэврийг шимтгэл төлбөл зохих нийт сарын тоонд үржүүлж шимтгэл төлсөн нийт сарын тоогоор хувааж тооцно.
E.
Хөдөлмөр, нийгмийн зөвшлийн гурван талт гэрээгээр тогтоосон хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээний 50 хувиас багагүй гэж тооцно.
Иргэнд захиргааны байгууллага мэдээлэл өгөхөөс татгалзвал 2 үе шатаар шийдвэрлүүлэх эрхтэй. 2-р үе шатад иргэн байгууллагатай харилцах аль хэлбэр хамаарахыг сонгоорой.
A.
Захиргааны албан тушаалтанд хүсэлт гаргах
B.
Захиргааны хэргийн шүүхэд хандах
C.
Захиргааны албан тушаалтанд гомдол гаргах
D.
Захиргааны байгууллагад гомдол гаргах
E.
Захиргааны байгууллагад хүсэлт гаргах
Дараах тодорхойлолтоос эрх зүйн зөрчил гэсэн ойлголтыг аль нь илэрхийлж байна вэ?
A.
Нийгэмд хор аюултай, хууль зүйн хариуцлага хүлээлгэх шаардлагатай, эрүүгийн хуульд заасан гэм буруутай бүх үйлдэл эс үйлдлийг хэлнэ.
B.
Нийгэмд хор аюултай, эрүүгийн хуулиас бусад хууль зөрчсөн гэм буруутай бүх үйлдэл, эс үйлдлийг хэлнэ.
C.
Нийгэмд хор аюултай, хууль зүйн хариуцлага хүлээлгэх шаардлагатай, гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдлийг хэлнэ.
D.
Нийгэм, нийгмийн бүлгийн олонх гишүүдийн хүлээн зөвшөөрсөн хэм хэмжээ, хүлээлттэй үл нийцэх төлөвийг хэлнэ.
E.
Нийгэм, нийгмийн бүлгийн олонх гишүүдийн хүлээн зөвшөөрсөн хэм хэмжээ, хүлээлттэй нийцэх төлөвийг хэлнэ.
Үндсэн хуулийн цэц эрх зүйн ямар акт гаргадаг вэ?
A.
Тогтоол
B.
Захирамж
C.
Тушаал
D.
Шийдвэр
E.
Зарлиг
Цэгийн оронд тохирох оныг сонгоорой.
Монгол улс бүрэн улсын хувьд олон улсын эрх зүйн хүрээнд Де-факто улс байх статусыг ............ он хүртэл эдэлж байсан.
A.
1961 он
B.
1945 он
C.
1948 он
D.
1989 он
E.
1990 он
Олон улсын харилцааны улс оролцогчдыг дотор нь их гүрэн, дунд улс, бага улс хэмээн ангилдаг. Дунд улсыг илэрхийлсэн тодорхойлолтыг сонгоорой.
A.
Өөрийн ойрын хүрээлэлдээ ялангуяа хөрш улсууд, бүс нутагтаа баттай нөлөөлдөг, голчлон тогтвортой эдийн засгийн хөгжилтэй улсууд байдаг.
B.
Өөрийн аюулгүй байдлыг төдийгүй хөрш, холбоотон улсуудын аюулгүй байдлыг хангах чадалтай байдаг.
C.
Өөрийн тусгаар тогтнол, газар нутгийн бүрэн бүтэн байдлыг хангах арга хэрэгсэлтэй байдаг ч олон улсын харилцааны хамгийн чухал оролцогчид
D.
Олон улсын харилцаанд нөлөө багатай ч дэлхий улсуудын 2/3 нь энэ ангилалд багтдаг. Эдгээр улсгүйгээр олон улсын харилцаа өрнөх боломжгүй.
E.
Хөгжиж байгаа болон буурай эдийн засгийн хөгжилтэй, түүхий эд, гадаад хөрөнгө оруулалт, зээл тусламжаас эдийн засаг нь ихээхэн хамааралтай